Ngôi chùa Cầu trầm mặc nằm giữa trung tâm phố cổ bên bờ sông Hoài mộng mơ từng khiến cho say đắm lòng người cũng như chính là khởi nguồn sự sáng tạo cho không biết vô số tác giả sáng tác thơ ca, âm nhạc và họa. Với những người ở Hội An, chùa Cầu không những được biết đến như là một di sản văn hóa lịch sử hơn thế nữa còn là đại biểu cái hồn vẫn còn tồn tại sau hơn 400 năm đã qua tại nơi đây.

Chùa Cầu, như đúng cái tên, là một chùa cổ kính tọa lạc trên cây cầu bắc ngang con lạch nhỏ xuôi dòng đổ ra dòng sông Hoài. Ngôi chùa được các thương nhân Nhật Bản xây lên từ nửa đầu thế kỷ 17, chính vì vậy, chùa Cầu vẫn còn mang tên gọi khác là Chùa Nhật Bản. Ngôi chùa được xây bởi vì mục đích tâm linh nhiều hơn là yêu cầu di chuyển bình thường. Sự hình thành chùa Cầu liên quan truyền thuyết quái thú Namazu, 1 con thủy quái, như sự tích ở người Nhật hay gây thảm họa thiên nhiên chẳng hạn như lũ lụt, động đất, vì thế chùa Cầu được xây dựng dựa trên sự hy vọng được trấn áp con thủy quái nhằm mang lại cuộc sống yên bình của người dân nơi đây.


Nét đẹp ấn tượng của Chùa Cầu Hội An (ảnh sưu tầm)

Tuy là một công trình bởi thương nhân Nhật Bản xây dựng, nhưng kết cấu của chùa lại mang đậm những đặc điểm lối kiến trúc đặc trưng riêng của dân tộc. Thể hiện qua kết cấu chính là một cây cầu ngói được lợp bằng mái ngói âm dương - nét tiêu biểu của kiến trúc lâu đời thuộc về dân tộc Việt. Cùng với gạch ngói và chân cầu bằng đá, hầu như tất cả chùa và phần cầu bên dưới cũng đều sử dụng vật liệu bằng gỗ, được sơn son cũng như trang trí với nhiều hoa văn tinh xảo, đại diện cho lối kiến trúc Việt qua hoa văn con rồng, tuy nhiên đôi chỗ vẫn còn chút vài nét Nhật Bản.

Tổng thể, ngôi chùa sở hữu hình dáng uốn cong mềm mại cùng với trụ cầu vắt qua dòng nước cũng như nối 2 đầu cầu có hai bức tượng thú bằng gỗ đặt ở hai đầu: một phía chính là bức tượng chó, đầu cầu bên kia là bức tượng chú khỉ. Khá nhiều ý kiến về hai bức tượng này. Có ý kiến tin đây là hai linh vật xa xưa của Nhật Bản, 1 giả thuyết nữa lại cho rằng hai pho tượng có thể chứa dụng ý cho biết là công trình xây dựng khởi công từ năm Thân cho tới năm Tuất. Cá biệt chính là chùa này không thờ cũng Phật nhưng lại thờ thần bảo hộ vùng đất này - Bắc Đế Trấn Võ, với mong rằng thần có khả năng đem tới niềm vui và sự no đủ an lành cho con người.

Chùa Cầu đã được nhà nước công nhận là một Di tích lịch sử - Văn hóa cấp quốc gia không những bởi vì ý nghĩa theo khía cạnh tâm linh cũng như kiến trúc độc đáo, mà còn bởi vì nơi đây vẫn còn thể hiện những giá trị lịch sử to lớn, là bằng chứng về 1 thời đã từng thịnh vượng tại đô thị cổ Hội An. Ngoài việc việc thăm thú các đặc điểm đặc thù lối kiến trúc vô cùng riêng cùng vẻ đẹp cổ kính trầm mặc tại chùa Cầu, những ai có dịp tới Hội An cũng nên một lần đến thăm làng gốm Thanh Hà vntrip tọa lạc bên bờ dòng sông Thu Bồn, để khám phá nhiều hơn về các giá trị văn hóa truyền thống phong phú xứ Thanh Hà.