Thế đất Đại Lại đẹp, núi non tầng từng lớp lớp quây lại như mâm xôi, như âu vàng, chén ngọc, thung lũng bằng phẳng, rộng dài, sông to lượn vòng vèo, ấp ôm vòng, tạo bắt buộc thành trì vững bền muôn đời.Đặt vé máy bay đi Thanh Hóa du lịch tới thành Nhà Hồ - di sản văn hóa thế giới
trình diễn nghệ thuật chào đón du khách tới tham quan Di sản thế giới Thành Nhà Hồ. Ảnh: Ngọc Anh
Đồng ruộng tươi tốt, núi non xanh um cây cối, sản vật dồi dào, nổi tiếng đất lành chim đậu, dân cư đông đúc, yên ổn nghiệp khiến ăn.

Họ Lê ở Đại Lại, khoảng đời trằn Thánh tông mới với Lê Huấn làm chức quan Tuyên úy. Bấy giờ, Hồ Liêm ở Diễn Châu, Nghệ An, nghe tiếng Tuyên úy Lê Huấn, xin thiên di ra Đại Lại, khiến cho con nuôi, đổi họ Hồ khiến họ Lê – Lê Liêm. Theo Đại Việt sử ký toàn thư khởi tổ họ Hồ (Hồ Liêm) là Hồ Hưng Dật vốn người Chiết Giang, Trung Quốc, sang nước Nam làm Thái thú Diễn Châu, sau ở hương Bào Đột xưng trại chủ. Hồ Liêm là cháu đời đồ vật 12 của Hồ Hưng Dật, thiên di đến Đại Lại để tránh loại vạ nai lưng Thủ Độ “nhổ cỏ nhổ tận gốc”, vì nhà họ Hồ đời Lý sở hữu người lấy công chúa Nguyệt Đích sinh ra Nguyệt cam đoan. Vai trò con nuôi sở hữu tên Lê Liêm đã giúp ông che dấu gốc tích, ẩn nhẫn đợi thời. Truyền tới đời trang bị ba, gia đình Lê Liêm đưa được hai người con gái tiến cung làm cho thiếp yêu của è cổ Minh tông. đấy là hai cô ruột của Lê Quý Ly. Qua cây cầu bắc khôn cùng quan yếu này, Quý Ly dễ dàng bước vào cung vua è, từ nhỏ khiến chân hầu hạ (nội nhân), thăng lên chi hậu nội nhân rồi chi hậu tứ cục chánh chưởng. Đời vua Nghệ tông, Quý Ly nhảy 1 bước lên Khu mật đại sứ, thăng Tiểu Tư không, tiến phong Đồng bình chương sự (Tể tướng), rồi gia phong đến chức Phụ Chính Thái sư nhiếp chính, Khâm đức Hưng liệt hoàng thượng, Quốc tổ Chương hoàng, khiến cho các đại thần đương triều, nói cả giới quý tộc nhà è cổ ko khỏi choáng váng, giật mình.

Vua Nghệ tông mất, Thuận tông nối ngôi. Năm 1399, Quý Ly buộc Thuận tông buộc phải nhường nhịn ngôi cho hoàng thái tử Án con đẻ công chúa Huy Ninh, cháu ngoại Quý Ly. Thuận tông bị thịt rồi thái tử Án cũng chết, sau lúc Quý Ly lên ngôi Hoàng đế (1400) ! Ông tuyên bố bỏ họ Lê trở lại họ Hồ gốc tổ.

Để chuẩn bị việc cướp ngôi nhà è, Hồ Quý Ly đã sai Thái sử lệnh Đỗ tỉnh xây thành Tây Đô ở động An Tôn ngay lập tức kề hương Đại Lại. Đỗ tỉnh cực kỳ nhiều năm kinh nghiệm về thiên văn địa lý, cũng là 1 kiến trúc sư tuấn kiệt. Đất An Tôn ba mặt núi, những hình tượng tự nhiên kỳ lạ: Voi quì, trâu nằm, ngựa chầu... Đằng trước trông ra sông Mã, sở hữu núi Đún khiến cho bình phong. Động Kim Sơn án ngữ phía Tây, sông Bảo giang chắn ngang phía đông. Lại sở hữu núi Đại Lại làm hậu thuẫn... Đúng là thế đất trời dành cho họ Hồ. Nhưng đây là nơi “nên sở hữu loàn mà ko bắt buộc sở hữu trị”. Điều này hoàn toàn vừa ý Hồ Quý Ly, vì ông phải xây dựng 1 đô thành để trị loàn, trấn áp kẻ phản loàn, trường hợp ko, không thể trị quốc an dân.

Tây Đô là kinh đô trang bị hai của quốc gia Đại Việt sau Đông Đô. Quý Ly cho rằng mình là chiếc dõi vua Ngu tức đời Nghiêu – Thuấn bên Trung Quốc, đổi quốc hiệu Đại Việt ra Đại Ngu.

Đất Tây Đô thời Hồ quy vào hương Đại Lại - làng quê vua Quý Ly. Họ Hồ cho xây dựng ở đây 1 số công trình văn hóa nghệ thuật giá trị: Cung Bảo Thanh, chùa Triệu Công, lầu Đấu Kê...



Cung Bảo Thanh

Cung Bảo Thanh xây dựng năm Đinh Sửu (1397), sau lúc Hồ Quý Ly dời đô từ Thăng Long vào An Tôn, Vĩnh Lộc. Tòa cung điện đặc thù này dành riêng vua trằn Thuận tông ở. Bởi nó xây dựng bên ngoại trừ thành Tây Đô, sử cũ chép là “Hành tại”, sở hữu nghĩa nơi vua lâm thời ở khi đi ra không tính Hoàng cung, đời sau với tên Ly cung nhà Hồ. Tại đây, Thuận tông ban chiếu truyền ngôi cho hoàng thái tử Án, phong Quý Ly làm cho Quốc tổ nhiếp chính, nhà vua ra Đông Triều (Quảng Ninh) tu đạo Lão rồi bị giết thịt.

Cung Bảo Thanh, hay Hành tại Đại Lại có lẽ bị tàn phá từ 1407, sau lúc quân Minh chiếm đóng thành Tây Đô. Nó được nhận mặt các năm 1979, 1980, 1983, 1995, qua tài liệu khảo cổ học phát hiện từ đống đổ nát hoang tàn. mọi cung Bảo Thanh, trên bình diện khoảng 2 ngàn m2 giữa lòng hình tay ngai của núi Đại Lại về phía tây nam, bí quyết sông Lèn chừng 1km. Nền chính tòa cung điện gần hai trăm m2 với những yếu tố chạm khắc còn thấy cho ta hình dung 1 công trình kiến trúc to lớn, lộng lẫy, kể lên trình độ nghệ thuật đặc sắc đẹp của thời đại è cổ Hồ. Mỗi hòn đá chân tảng là 1 tác phẩm mỹ thuật siêu đáng bái phục. Bề mặt chân tảng chạm cánh sen, trong mỗi cánh sen chạm “lưỡng long triều nguyệt”. quanh co bệ tảng, hoa văn trang trí hình dây leo uốn lượn đẹp mắt. Hình rồng trong từng cánh sen uốn khúc rắn mềm mại, uyển chuyển, thân nhỏ nhắn, cân đối, loại rồng rắn đã vững mạnh đến đỉnh cao nghệ thuật thời trần. Hiện vật tương đối phong phú chủng chiếc là đầu rồng, đầu chim, đầu nghê sấu... Đầu rồng mào lửa với sừng, râu tóc mềm mại, mượt mà, mũi nở, trán cao, mồm rộng... Đầu chim phụng hoàng mỏ to khỏe, mắt đẹp tựa chim thần. Đầu nghê sấu trông giống như đầu sư tử, vẻ oai phong, thực ra ko phải, nó là con vật huyền thoại trang hoàng trong kiến trúc cung đình và đền miếu. các viên gạch bằng đất nung lát nền, ốp tường, nung chín ở độ cao, kích tấc rộng tới 35cm x 35cm x 5cm, chính giữa mỗi viên một bông hoa 4 cánh lớn, nằm gọn trong khung vuông, với gờ chỉ nổi. Bốn góc mỗi viên gạch trang trí nổi bốn nửa bông hoa giống hoa cúc dáng điệu. loại gạch ốp tường trang trí hình rồng hơi công cu li đúc bằng khuôn nhưng sau ấy gia công thêm, đường nét tinh xảo, sinh động... tuy nhiên còn những di vật khác cũng vô cùng đặc sắc đẹp về nghệ thuật như lá đề đất nung, vv...


Đặt nhanh vé máy bay vietnam airline tại đại lý vé máy bay giá rẻ flynow để có dịp thăm thú di tích nổi tiếng này nhé